De (stal)deur uit met vogelgriep
Niet zo lang geleden werd de wereld verrast door een zeer dodelijk virus. Miljoenen mensen stierven en vele anderen moesten in quarantaine. Ja, we hebben het natuurlijk over de grieppandemie van 1918, ook wel bekend als de Spaanse griep. Wat je misschien niet wist, is dat deze pandemie hoogstwaarschijnlijk niet begon bij mensen, maar bij vogels.
Honderd jaar later worden we opnieuw geconfronteerd met een soortgelijk lot. De zeer besmettelijke aviaire influenza, ook wel de ‘vogelgriep’ genoemd, raast de wereld door. Ongeëvenaarde uitbraken besmetten vogels wereldwijd; gevogelte in de pluimvee-industrie in het bijzonder. Immunologen slaan alarm omdat dit zeer besmettelijke virus kan muteren en zich kan verspreiden onder mensen. Dit zou een nieuwe wereldwijde pandemie kunnen betekenen. In Nederland, waar pluimvee verreweg het grootste aandeel van de veestapel vormt, is deze kwestie zeer relevant.
Drastische maatregelen tegen vogelgriep
Door de krappe ruimtes waarin pluimvee helaas vaak moet leven, verspreiden en muteren virussen razend snel. Om dit te voorkomen zijn Nederlandse pluimveehouders bij een besmetting genoodzaakt om al hun eigen, en soms naburige, pluimvee te ruimen. Alleen al in 2022 is meer dan een miljoen Nederlands pluimvee geruimd om verspreiding van het virus tegen te gaan. Deze drastische maatregelen om grootschalige uitbraken van de vogelgriep te voorkomen kunnen de genadeslag zijn voor pluimveebedrijven, en hiermee ook voor hun dieren.
Op biotechnologie.nl bloggen drie Nederlandse teams over hun deelname aan de iGEM competitie van 2022. Lees meer over iGEM.
Vrijwel iedereen is het ermee eens dat pluimvee beschermd moet worden tegen de vogelgriep. Maar in Nederland alleen al zijn er bijna 100 miljoen kippen die gevaccineerd moeten worden. Door deze grote getalen zijn conventionele vaccinatiestrategieën te langzaam, duur en niet efficiënt genoeg. Daarom gaan wij, met ons twaalfkoppige studententeam, op zoek naar een nieuwe manier om pluimvee op grote schaal te beschermen.
Maak kennis met het Rijksuniversiteit Groningen iGEM Team van 2022. Van link naar rechts: Shree Bagchi, Anastasiia Marfiychuk, Isis Teunissen, Yasmin , Ronald van der Meulen, Bindert Algra, Mink Sieders, Laurens Peer, Maya Semaan, Sander Annema, Harshith Sai Gavi Matam & Lorena Gallo Larco.
Bacterie vs virus
Met ons project ‘Nanobuddy’ stellen we een nieuwe strategie voor om kippen snel en gemakkelijk tegen de vogelgriep te beschermen. Hoe? Wij modificeren de bacterie Lactobacillus reuteri, een inheemse bewoner van de kippenlongen, en laten deze nanolichamen uitscheiden. Nanolichamen zijn kleine stukjes van antilichamen die zich aan een virus binden. Daardoor kan het virus geen cellen meer binnendringen en worden de kippen niet ziek. Deze bescherming werkt zonder vaccinatie, want we introduceren onze bacteriën via een simpele spray in de longen. Eenmaal daar, scheiden de bacteriën de nanolichamen uit om een immuunreactie op te wekken. Deze passieve strategie maakt het een stuk makkelijk om pluimvee in Nederland, en de rest van de wereld, te beschermen tegen de vogelgriep.
Wij hopen dus dat vogels met onze ‘nanobuddies’ in hun longen een betere weerstand hebben tegen de vogelgriep en zo het virus minder verspreiden. Dit verkleint niet alleen de kans op uitbraken, maar ook de kans dat het virus muteert en op mensen overspringt . Als onze strategie goed werkt, zou dit wel eens een nieuwe wereldwijde pandemie kunnen voorkomen. Daarnaast hopen we, niet geheel onbelangrijk, miljoenen kippenlevens te redden van preventief ruimen. Maar voor het zo ver is hebben we nog genoeg te doen om ons iGEM-project te laten slagen. We kijken ernaar uit om ons avontuur hier met jullie te delen!