Micro-organismen bestaan in alle soorten en maten. Biotechnologie.nl zet in 2023 elke maand een bijzonder exemplaar in het zonnetje. Dit keer een reus onder de microben: Thiomargarita magnifica.
Het verhaal van Thiomargarita magnifica begint op het eiland Guadeloupe. De Franse mariene bioloog Olivier Gros zocht daar in de mangroven naar bacteriën die zwavel opeten, toen witte draadjes op rottende bladeren zijn aandacht trokken. Een schimmel, was zijn eerste gedachte. Pas toen hij het micro-organisme onder de microscoop bekeek, besefte hij dat het een zwaveletende bacterie was. Met een team van Franse en Amerikaanse onderzoekers plozen ze de bacterie uit in het laboratorium.
Mount Everest
Zijn naam doet denken aan een dampende pizza of een tropische cocktail. Smakelijk zal Thiomargarita magnifica echter niet zijn, dus je zal hem niet tegenkomen op menukaarten. Technisch gezien hoort hij ook niet thuis op een lijst van micro-organismen (organismen die zo klein zijn dat je ze niet met het blote oog kunt zien). Thiomargarita magnifica is namelijk zo groot als een wimperhaar: ongeveer een centimeter lang en dik genoeg om zonder microscoop te zien (zie video). Daarmee is deze bacterie vijftig keer groter dan de vorige recordhouder. In een persbericht beschreef Jean-Marie Volland, een van de wetenschappers die de microbe onderzocht: “Het is net alsof je een mens tegenkomt ter grootte van de Mount Everest”.
En dat is nog niet alles: de centimeter-lange Thiomargarita magnifica bestaat uit een enkele cel. Andere organismen van die grootte bevatten honderden tot duizenden cellen. Ook bij andere bacteriën is de gemiddelde cel een stuk kleiner: twee micrometer (duizend keer kleiner dan een millimeter). Nog iets opvallends aan de reusachtige bacterie: haar DNA zweeft niet los door de cel zoals bij andere bacteriën, maar ligt als pakketjes DNA verpakt in omhulsels, membranen.
De verrassende vondst benadrukt maar weer hoe weinig we weten van micro-organismen. Wie weet welke andere bizarre, reusachtige of geavanceerde microben zich nog verstoppen op of in onze aarde.
Een nieuwe maand, een nieuwe microbe
Micro-organismen bestaan in allerlei soorten en maten. Biotechnologie.nl licht in 2023 elke maand een bijzonder exemplaar uit. Het volgende micro-organisme van de maand verschijnt begin juni op de site.