U wilt een meisje? Dat kan…
Het is al eventjes zover, maar het kan nu ook in Europa: de sekse van ons nageslacht hoeft niet langer een speling van het lot te zijn. Onderzoekers van het Amerikaanse Genectics & IVF Institute ontwikkelden een techniek waarmee met negentig procent nauwkeurigheid spermacellen met een X-chromosoom (maakt een meisje) zijn te scheiden van cellen met een Y-chromosoom (maakt een jongetje).
Microsort, zoals het bedrijf achter de techniek heet, maakt gebruik van een flow-cytometer, een soort cel-telmachine. De spermacellen worden via een centrifuge één voor één door een uv-laserdetector geleid. Aan het DNA gebonden fluorescerende bisbenzimide zorgt ervoor dat de detector onderscheid maakt tussen cellen met een X- en cellen met een Y-chromosoom. Het X-chromosoom geeft een aantal procenten meer fluorescentie, omdat het bijna drie procent meer DNA bevat dan het Y-chromosoom.
De nieuwe techniek wordt nu alleen nog toegepast om medische redenen, bijvoorbeeld wanneer een erfelijke ziekte, zoals spierdystrofie van Duchenne, eerder bij een jongen dan bij een meisje tot uiting komt.
PublicDomainPictures.net, Petr Kratochvil, CC0
Geneticus Bert Bakker, hoofd van het Klinisch Genetisch Laboratorium van het Leids Universitair Medisch Centrum, heeft zijn bedenkingen bij de nieuwe techniek. Bakker doet onderzoek naar spierdystrofie van Duchenne, waarbij IVF wordt ingezet.
‘Met het selecteren op chromosoomgewicht verzamel je ook alle andere afwijkende DNA’, zegt hij. ‘Daarnaast zul je alsnog na de ivf-behandeling prenatale diagnostiek moeten uitvoeren, omdat je niet honderd procent zeker bent dat de moeder het gewenste meisje draagt.’ Volgens hem maakt het gebruik van sperma dat bijna alleen X-chromosomen bevat, behandelingen dan ook niet makkelijker. ‘Als de nieuwe techniek alleen wordt gebruikt in combinatie met ivf, dan zijn de ouders niet beter af. De kans dat een ivf-behandeling aanslaat, is relatief klein. Via de natuurlijke weg gaat het veel sneller.’
Aanpassing van Wikimedia Commons, SariSabban – Sabban, Sari, CC BY-SA 3.0
Medewerkers van het instituut in Fairfax, Virginia maakten vorig jaar al hun eerste onderzoeksresultaten bekend tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de European Society of Human Reproduetion and Embryology in Lausanne, Zwitserland. In 2001 werden volgens Harvey Stern, teamleider bij het Geneties & IVF Institute, 312 zwangerschappen bereikt met Microsort. Daaruit zijn 209 baby’s geboren, waarvan 189 meisjes (negentig procent).
In Nederland wordt Microsort nog niet gebruikt, maar nu dus wel in België. In Groot-Brittannië is al wel een discussie gaande over de toepassing van de nieuwe techniek. Men spreekt daar al over de designer baby. Stern ziet geen ethische problemen in het hebben van een voorkeur voor de ene of de andere sekse. ‘Ik zie het als het helpen van een stel aan een gezond kind’, zei hij voor de Britse televisie. Volgens een publieksonderzoek in Fairfax wil tachtig procent van de stellen met een kinderwens de sekse van een kind van tevoren kunnen bepalen.
Stem: ‘Het helpt hen de familie in balans te brengen.’ In Groot-Brittannië is het selecteren op sekse door het screenen van sperma in een laboratorium verboden door de Human Fertilisation and Embryology Authority. Alleen bij een medische noodzaak kan ontheffing worden verleend. Er is één Brits stel dat bij Stern is geweest voor behandeling. De vrouw, die al een jongetje had, was na de eerste ivf-behandeling zwanger van een meisje.
_B.jpg){kind=link}